PERFORMANCE BASED NAVIGATION

ناوبری هواپیما بر اساس کارکرد:

تهیه وتنظیم  لطیف جمشیدزاده :

مفهوم PBN  شامل سه مولفه ميتوان مورد بررسي قرار داد:

NAVIGATION  SPECIFICATION  كه توسط خود كشور تعيين ميشود و هواپيما هاي براي پرواز بايستي داراي حداقل هاي باشند تا براي پرواز در يك مسير مشخص  و فضاي مشخص شده با پيروي از دستورالعمل خاص ورودي – خروجي در ارتباط با RNAV   مجاز شوند.

PBN   شامل RNP   و RNAV  ميباشد.

مولفه  NAVID INFRASTRUCTURE   شامل دستگاههاي ناوبري زميني  VOR   و DME   و ناوبري ماهواره اي GNSS   ميباشد.

مولفه  NAVIGATION APPLICATION   شامل بكارگيري مولفه هاي اول و ودوم در مسيرهاي هوايي و فضاهاي مشخص شده بر اساس RNP   و RNAV   .

طبق تعريف ايكائو PERFORMANCE BASED NAVIGATION   عبارت است از پرواز هواپيماهاي مجهز شده براساس ملزومات كاربردي خاصي در مسيرهاي هوانوردي .

بعبارت ديگر سيستم ناوبري PBN   ناوبري بر پايه سنسور را به ناوبري بر پايه كاركرد تبديل ميكند و در اين سيستم كارايي مورد نياز براي يك هواپيما تعريف ميشود و شركت هواپيمايي بر اساس گزينه هايي رابا توجه به محدوديتهاو شرايط  خود انتخاب و پرواز خود را مجهز ميكند.

در طراحي بر اساس PBN محدوديتهاي فاصله با موانع كه در طراحي sensor specific  با انها مواجه ميشديم ديگر وجود ندارد و برچيدن دستگاههاي ناوبري در يك فرودگاه مانند VOR    باعث بلا استفاده شدن طرحهاي پروازي نميشود.

سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ICAO) با ارسال نامه‌ای به کشورهای عضو آن سازمان در تاریخ 28 فروردین 1386 (7 آوریل 2007 ) اعلام کرد: « در خصوص راهنمایی‌های صدور تائیدیه عملیاتی در ارتباط با موضوع اجرای ناوبری ماهواره‌ای بر اساس PBN در فضای کشور متبوع خود و اجرایی کردن آن، لازم است یک روش مورد تاييدي را بر اساس ضميمه ايجاد نمايند.

ناوبری بر اساس PBN  به نحو روزافزونی به عنوان عملی‌ترین راه‌حل برای به نظم در آوردن توسعه حوزه سامانه‌های ناوبری مطرح می‌شود وناوبری بر اساس PBN مفهومی است که مجموع RNP و RNAV  را در برمی‌گیرد. در واقع مفهومی جدید از مفهوم فعلی RNP را مطرح می‌کند.

از دیدگاه سنتی، هر تکنولوژی جدیدی با توجه به محدوده الزامات مشخص آن سیستم، در ارتباط با فاصله از موانع، جدایی هواپیماها، جوانب عملیاتی (دستورالعمل‌های ورودی وتقرب)، آموزش عملیاتی خدمه‌پروازی و آموزش کنترلرهای مراقبت پرواز تعریف می‌شود. گرچه این نحوه نگرش به موضوع، چالش‌ها و هزینه‌های غیر ضروری به ایکایو، کشورهای عضو، شرکت‌های هواپیمایی و ارایه‌دهندگان خدمات ناوبری هوایی تحمیل می‌کنند.ولي  PBN نیاز به سرمایه‌گذاری غیرضروری به منظور توسعه معیارها، آموزش و اصلاحات عملیاتی را از بین برده و ترجیحا عملیاتی را در ارتباط با سامانه خاصی تحت PBN بر اساس اهداف عملیاتی و سیستم‌های موجود که از طریق ارزیابی و تعیین چگونگی پشتیبانی آتی آنها است، ایجاد می‌کند.

مزیت این نوع نگرش آن است که مسیرهای پروازی هماهنگ و قابل پیش‌بینی ایجاد کرده و نتیجه استفاده مفید و بیشتر از امکانات موجود داخل هواپیماها، ارتقا ایمنی، افزایش ظرفیت فضاهای پروازی، استفاده بهینه در مصرف سوخت و حل معضلات صدای هواپیماها حاصل خواهد شد.

ایکایو در ارتباط با PBN سند جدید Doc9613 وبا نام PBN Manual را که درآینده نزدیک جایگزین Manual on RNP با همان شماره قبلی خواهد شد، معرفی کرده است.

منابع :

1-    ايكائو داكيومنت 9613 .

2-    سايت مراقبت پرواز تبریزwww.tabriz-atc.com