مراقبت پرواز فرودگاه اردبيل ARDABIL ATC

 عنوان مقاله : عمليات پرواز با ديد هواپيماها  

 تهيه وتنظيم : لطيف جمشيدزاده از فرودگاه اردبيل

 هواپيماها از دو نوع طرح پروازی استفاده ميكنند 1- هواپيماهای كه بر اساس قوانين پرواز با ديد هدايت ميشوند  (VFR FLIGHT )   2-هواپيماهای كه بر طبق قوانين پرواز با دستگاه هدايت ميشوند (IFR FLIGHT ) .

در اين مقاله سعی ميكنيم تا اطلاعاتی در مورد طرح پرواز با ديد را ارائه نماييم. درمقدمه  بايستی  با تعاريف و اصطلاحات زير آشنا شويم :

VISIBILITY  " ديد در هوانوردی" طبق ضميمه مديريت ترافيك هوای  PANS-ATM  عبارت است از:

1- حداكثر فاصله ای كه در آن يك مانع سياه رنگ با ابعاد مناسب در پس زمينه روشن  و در نزديك سطح زمين قرار گرفته ؛ ديده وتشخيص داده شود .

 2- حداكثر فاصله ای كه در آن نور دارای شدت 1000 candle   در پس زمينه تيره ديده و تشخيص داده شود.

لازم به ذكر است  با عنايت به آشنای با مفهوم " ديد " در هوانوردی دو نوع ديد بوسيله كنترلر پرواز مورد استفاده قرار ميگيرد؛ ديد ی كه خلبان از كابين هواپيمای در حال پرواز (ديد پرواز flight visibility  ) گزارش ميدهد و ديدی كه به وسيله ديده بان هواشناسی (ديد زمينی ground visibility  )  گزارش ميگردد.

SPECIAL VFR FLIGHT  - عبارت است از  يك پرواز VFR  ؛ كه توسط كنترل ترافيك هوای  مجاز شده برای انجام عمليات پرواز در يك ناحيه كنترل شده control zone  در شرايط جوی زير استاندارد VMC  (شرايط هواشناسی پرواز با ديد كه در جدول زير درج شده).

طبق بخش سه ضميمه دو (annex 2)   مراقبت پرواز ؛ برای انجام پرواز در شرايط هواشناسی با ديد (VFR) ؛ حداقل ديد و فاصله از ابر بايستی مطابق تابلو زير برقرار باشد :

 * ارتفاع نسبت به بالای سطح دريا AMSL  است و وقتی transition altitude  كمتر از 10000 ft  از AMSL  باشد بايد ارتفاع  بصورت 100 FL  بيان شود

** در فضای طبقه بندی شده كلاس A  پرواز VFR  انجام نميشود و مطلب ارائه شده فقط برای راهنمای خلبانان است

*** در فضای طبقه بندی شده  F G  بر اساس تصميم بالاترين مسئول هوانوردی ديد پرواز مورد نياز را ميتوان به 1500 متر كاهش داد به شرطی كه با سرعتی پرواز انجام شود كه بتوان در صورت ضرورت از تصادم جلوگيری كرد ويا  در نواحی با ترافيك پروازی پايين اين كار انجام گيرد.

برای انجام پرواز VFR  شرايط زيرعلاوه بر جدول فوق براساس بخش 4 انكس 2 نيز بايد برقرار باشد :

* پرواز VFR  در طول غروب تا طلوع آفتاب نميتواند انجام شود .و اين نوع پرواز ؛ بالای ارتفاع  20000 ft   يا با سرعت گذر از سرعت صوت transonic  ومافوق صوت supersonic  انجام نميشود.(مگر اينكه مجوز لازم توسط مسئول هوانوردی كشور صادر شود وهمچنين به هيچ عنوان بالای 290 FL انجام نميشود ) 

* همچنين يك پرواز VFR  بدون مجوز واحد كنترل ترافيك هوای   نميتواند در فرودگاهی كه دارای  control zone  است نشست و برخاست انجام دهد و وارد حوزه ترافيك فرودگاهی (traffic pattern ) آن شود در شرايطی كه : 1- بيس ابر كمتر از 450 متر (1500 پا ) و يا 2- ديد زمينی كمتر از 5 كيلومتر باشد.

* مگر در صورت ضرورت برای نشست وبرخاست پرواز و با مجوز مسئول ATC  ؛ پرواز VFR  نميتواند در موارد زير انجام گردد: 1- روی مناطق پر جمعيت شهری ؛روستای و شهركها وتجمعات رو باز 1000 پا بالاتر از موانع ودر شعاع 600 متری از هواپيما 2- و در روی آب وسطح زمين بالاتر از 500 پا .

برای انجام پرواز VFR بايد ارتباط صوتی روی كانال ارتباطی برقرار باشد.

لازم بذكر است هواپيمای كه VFR  پرواز ميكند اگر بخواهد تحت شرايط IFR  پرواز نمايد بايد تغييرات لازم را در پلن پروازی  اعمال نمايد و مجوز لازم را از مراقبت پرواز در فضای كنترل شده دريافت نمايد.

VISUAL APPROACH   (تقرب با  ديد ) – نوعی تقرب است كه بوسيله پرواز IFR  انجام ميشود وقتی كه بخشی يا تمام دستورالعمل تقرب با دستگاه توسط پرواز بطور كامل انجام نشود و تقرب بر اساس  Visual reference to terrain  (مرجع پرواز با ديد جدول بالا ) انجام گردد.

 بر طبق PANS-ATM 6.5.3  خلبان پرواز IFR  وقتی كه Visual reference to terrain  برقرار شد ميتواند درخواست انجام تقرب با ديد (Visual Approach )  نمايد به شرطی كه بيس ابر (ceiling ) در حد يا بيشتر از ارتفاع initial approach  طرح تقرب با دستگاه تاييد شده باشد وشرايط جوی برای انجام تقرب باديد و عمليات نشستن پروازمهيا شده باشد.

درخواست تقرب با ديد (Visual Approach )   ميتواند توسط خلبان ويا پيشنهاد كنترلر انجام شود و هنگام ارائه اين نوع تقرب ؛ توسط كنترلرتوجه لازم به آشنای خلبان به مناطق اطراف فرودگاه بايد مد نظر قرار گيرد.

جدايی پروازی (Separation )  بين پروازهای ورودی و خروجی با پروازی كه تقرب با ديد (Visual Approach )   انجام ميدهد بايد برقرار باشد.و همچنين جدایی تا زمانيكه هواپيمای عقبی اعلام نمايد هواپيمای جلوی را در ديد دارد بايد توسط كنترلر اعمال شود و خلبان هواپيمای عقبی بايد بعد از آن ؛ جدای برقرار شده را حفظ نمايد و در صورتی كه هواپيمای جلوی از نوع هواپيمای سنگين بود بايد جدای بر اساس باد پشتی (wake turbulence )  نيزمد نظر قرار گيرد و فاصله لازم با پرواز جلوی اعمال گردد.

منابع :

1-                                              ANNEX 2  

2-                                               PANS-ATM  

.....................................پايان.............................................................